Phương pháp luận dân dã

Tọa đàm
Giới thiệu sách Phương pháp luận dân dã của Alain Coulon

Ngôn ngữ : tiếng Việt

Diễn giả : 

– Dịch giả Lê Minh Tiến, Giảng viên Xã hội học tại Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh
– Nhà nghiên cứu ngôn ngữ học Hồ Hải Thụy
 

Phương pháp luận dân dã là một trường phái xã hội học Mỹ xuất hiện trong những năm 1960 tại trường đại học California và sau đó đã lan sang các trường đại học khác của Mỹ và Châu Âu, nhất là các trường đại học của Anh và Đức. Nhà xã hội học Mỹ Harold Garfinkel (1917-2011), vốn chịu ảnh hưởng từ Talcott Parsons và Alfred Schütz, được xem là nhà sáng lập của trường phái này.

Nghiên cứu của phương pháp luận dân dã được thực hiện quanh ý tưởng mà theo đó, mọi người chúng ta đều là “những nhà xã hội học ở trạng thái thực hành” theo như công thức tuyệt dịu của Alfred Schütz. Hiện thực đã được dân chúng mô tả. Ngôn ngữ đời thường nói lên hiện thực xã hội, đồng thời mô tả và tạo dựng cái hiện thực xã hội ấy.

Sự xuất hiện của phương pháp luận dân dã trên sân khấu xã hội học báo hiệu một sự đảo ngược thật sự truyền thống xã hội học vốn dựa chủ yếu trên truyền thống của Durkheim. Sự biến đổi này có vị trí quan trọng trong việc mở rộng tư tưởng xã hội. Ngày nay, người ta đặt tầm quan trọng nhiều hơn cho phương pháp thông hiểu đối chọi lại phương pháp giải thích, lối tiếp cận định tính về xã hội đối chọi với hội chứng định lượng (quantophrénie) của những nghiên cứu xã hội học trước đây.

Tầm quan trọng về mặt lý thuyết và nhận thức luận của phương pháp luận nằm ở việc phương pháp này thực hiện một sự đoạn tuyệt triệt để với các lối tư duy xã hội học truyền thống. Hơn là một lý thuyết, nó là một góc nhìn nghiên cứu, một tư thế tri thức mới.

Giới thiệu tác giả

Alain Coulon (sinh năm 1947) là nhà xã hội học Pháp và là giáo sư về khoa giáo dục học tại trường Đại học Paris VIII. Các nghiên cứu xã hội học của ông chủ yếu là định tính dựa trên các trường phái tương tác luận và phương pháp luận dân dã. Kể từ tháng 2 năm 2004, ông là giám đốc của Trung tâm tư liệu giáo dục quốc gia Pháp (CNDP). Ông được xem là người có công đưa phương pháp luận dân dã vào Pháp và cuốn Phương pháp luận dân dã này của ông được xuất bản lần vào năm 1987 và được tái bản vào các năm 1990, 1996 và 2002