Mùa thức tỉnh
Mùa thức tỉnh
Nghệ sĩ: Carô Gervay
Địa điểm: Viện Pháp tại Việt Nam – Hà Nội, 15 Thiền Quang
Thời gian: 01 – 30.11.2025
Khai mạc: 18h00 – 04.11.2025
Workshop: 9h00 – 12h00, 04.11.2025
Vào đầu mùa mưa ở Đà Lạt, khi những cơn mưa ngắn thấm đẫm mặt đất và sương mù phủ trắng núi đồi Lâm Đồng, Carô Gervay bắt đầu một hành trình khám phá dẫn tới sự ra đời của Mùa thức tỉnh. Tác phẩm được phát triển trong chương trình nghệ sĩ lưu trú mùa xuân năm 2024, là lời hồi đáp sâu sắc và đầy riêng tư của Gervay trước Cô gái lai da trắng — cuốn hồi ký xuất bản năm 1989 của Kim Lefèvre, kể lại tuổi thơ của bà trong thân phận một người con lai có mẹ là người Việt và cha là người Pháp không rõ lai lịch, ở Đông Dương và sau này là Việt Nam.
Mùa thức tỉnh mở ra như một cuộc đối thoại tinh tế giữa Kim Lefèvre — đứa trẻ đang chật vật tìm kiếm bản ngã trong một thế giới đầy chia cắt, tiếng nói thể chế của chính phủ Pháp, và chính Gervay. Sự tương tác này hé lộ một địa hình chung nhưng đầy mâu thuẫn, nơi các tầng lớp văn hóa, ngôn ngữ, tôn giáo và di sản chủng tộc xung đột lẫn nhau.
Thông qua việc khắc họa những trải nghiệm phức tạp của Kim Lefèvre, Carô Gervay tìm hiểu cách mà di sản của chủ nghĩa đế quốc len lỏi vào quá trình hình thành bản sắc thông qua giáo dục, ký ức và sự tiếp nhận. Đồng thời, dự án cũng nhìn lại những hình thức phản kháng đã được các cộng đồng di cư vun đắp và truyền lại qua nhiều thế hệ.
Bị lay động bởi khát khao diễn đạt, chất vấn và tự giải phóng của Kim Lefèvre, Carô Gervay tái sử dụng các nguyên liệu địa phương và vật chất hữu cơ để tạo nên những công thức nhiếp ảnh. Từ đó, cô nghiên cứu cách mà cảnh quan và giáo dục có thể đồng thời đóng vai trò là nhân chứng lẫn vật chứa cho ký ức, bản sắc và những chồng lấn lịch sử. Tác phẩm vì thế trở thành một lời mời gọi lần theo ranh giới mong manh giữa hiện thực và cảm xúc, giữa quá khứ và hiện tại, được gắn kết bởi những mối bận tâm chung của nghệ sĩ và Lefèvre.
Diễn ra tại Viện Pháp tại Việt Nam – Hà Nội, triển lãm là một sự can thiệp trực quan vào không gian trưng bày, nơi những trăn trở về sự thuộc về được khơi mở và soi chiếu từ nhiều góc độ. Nằm trong khuôn khổ Photo Hanoi ’25, Mùa thức tỉnh là sự tái kết nối nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ với những di sản và đứt gãy đã định hình nên cách chúng ta hiểu về nơi chốn, bản thân và lịch sử.
Carô Gervay quan tâm sâu sắc đến khả năng của nhiếp ảnh trong việc mở ra những không gian mới để kết nối, hàn gắn và thúc đẩy các hành động phản biện. Trong thực hành nghệ thuật của mình, cô chú trọng đến tính nhạy cảm của chất liệu và không ngừng khám phá các khả năng biểu đạt thông qua việc kết hợp đa dạng các kỹ thuật: từ ảnh đen trắng truyền thống, lumen, chemigram, cyanotype đến nhiếp ảnh buồng tối thủ công (pinhole).
Carô Gervay lớn lên tại vùng ngoại ô Paris trong một gia đình gốc Pháp, Việt Nam và Algérie. Ngay từ khi còn nhỏ, cô đã bắt đầu đặt câu hỏi và tìm hiểu về những câu chuyện liên quan đến sự thuộc về, sự kháng cự cũng như những mất mát thông qua các album ảnh gia đình. Hiện cô sinh sống và làm việc tại London, nơi cô giữ vai trò đồng giám đốc Gate Darkroom — một không gian nhiếp ảnh chuyên biệt dành cho các thực hành analog. Cô đang theo học chương trình tiến sĩ thực hành tại Trường Truyền thông & Sáng tạo, Đại học City St George’s, với dự án nghiên cứu về ký ức thông qua ảnh gia đình trong cộng đồng người Việt tại Anh và Pháp.
Xin chân thành cảm ơn các nhà xuất bản Nhã Nam, Libella và Trung tâm Lưu trữ Quốc gia Hải ngoại đã hỗ trợ dự án.
